అనువాదాలు - అపార్థాలు - 4

1. సినిమా పాటలు గురించి ప్రస్తావించటం మానుకోవలింక నేను. నిజానికి బ్లాగ్ రాయాలనుకున్న కొత్తలో అసలు సినిమా సంబందమే లేని అంశాలు మాత్రమే మాట్లాడాలని ఒక నియమం విదించుకున్నాను. సినిమా వ్యతిరేకత అనే foundation గెట్టిగా పూసుకుంటే intellectual makeup గట్టిగా ఒత్తుకోవచ్చు. నేను కూడా అదే చెయ్యదలిచాను, అదే చెయ్యాలి, ఇప్పటికే చేసుండాల్సింది. కానైతే పూర్తిగా తీసిపారేసే సాహిత్యం మాత్రమే ఉండి ఉంటే సినిమా సాహిత్యాన్ని అసలు ముట్టుకోనే వాడినే కాను. నన్ను ఎంతో ప్రభావితం చేసిన కొందరు మహానుభావులు సినిమా వేదిక మీద నిలబడి పలు భాషల్లో మాట్లాట్టం, వాళ్ళ గురించి చర్చించే సందర్భంలో నేను తెలుగు భాషకి సంబంధించి కొంత సద్విమర్శ చేసే అవకాశం కల్పించుకోవటం --  ఇవన్ని కారణాలు అయుండొచ్చు, నేను సినిమా సాహిత్యం ప్రక్రియని గురించి మాట్లాడకుండా దాటివేయటం కుదరలేదు.

2. ఇక పొతే వాలి¹ గారు రాసిన 'కదల్ దేశం' అనే తమిళ సినిమాలోని ఒక పాటని ఒకరి కోరిక మేరకు తెలుగిస్తున్నాను. ఇది నా కోరికేం కాదు. నేను ప్రేమ కవిని కాను, నాకు దీని ద్వార చెప్పవలసింది ఏమీ లేదు. కాకపోతే తమిళ పదాలను ప్రయత్నంగా కావాలని verbatim తర్జుమా చేస్తున్నాను. శ్రద్ధగా చదవగలిగితే బోల్డన్ని తమిళ పదాలునూ ప్రయోగాలనూ నేర్చుకోగలరు.




అన్బే.. 
ఎన్నై కాణవిల్లైయే నేట్రోడు.. 
ఎంగుమ్ తేడి పార్క్కిరేన్ గాట్ట్రోడు .. 
ఉయిర్ ఓడి పోనదో ఉన్నోడు .. 
అన్బే.. 
నాన్ నిళలిల్లాదవన్ తెరియాద?
ఎన్ నిళల్ నీయేన పురియాద?
ఉడల్ నిళలై-చ్చేరవే ముడియాద?
అన్బే..?

ప్రియా.. 
నన్ను చూడలేదు నిన్నటి తోటి .. 
ఎల్ల చోట్ల వెతికి చూస్తున్నాను గాలితోటి  .. 
ఊపిరి పారిపోయిందేమో నీ తోటి.. 
ప్రియా.. 
నేను నీడ లేనివాడిని తెలియదా?
నా నీడ నువ్వేనని నీకు అర్థం కాదా? 
దేహం తన నీడని  చేరుకొనుట వీలేకాదా?
ప్రియా..?

నడైపోడుం పూగాట్ట్రే పూగాట్ట్రే.. 
వా వా 
ఎన్ వాసల్ దాన్! 
వన్దాల్ వాళ్వేనే నాన్. 

నడిచిపోతున్న పూగాలి (పూ సుగంధం కలిగిన గాలి)
రా, రా.. 
నా వాకిలే ఇది!
వస్తే.. బ్రతికెదనే నేను. 

ఆగారం ఇల్లామల్ నాన్ వాళక్ కూడుమ్ 
అన్బే ఉన్ పేరైచ్ చిన్దిత్తాల్!
తీ కుచ్చి ఇల్లామల్ తీ మూట్ట కూడుమ్ 
కణ్ణే నమ్  కణ్గల్ చందిత్తాల్!
నాన్ ఎండ్రు చొన్నాలే నాన్ అల్ల నీదాన్.. 
నీ ఇన్ఱి వాళ్ దాలే నీర్ కూడా తీ దాన్.. 
ఉన్ శ్వాచక్ కాట్రిల్ వాళ్వేన్ నాన్..!
(ఎన్నై కాణవిల్లైయే నేట్రోడు)

ఆకారం లేకున్నా నేను జీవించగలను
ప్రియ నీ పేరుని స్మరిస్తూ!
అగ్గి పుల్ల లేకున్నా నిప్పు అంటించ వచ్చును.. 
సఖి నీ చూపు నా చూపుతో కలవగా!
'నేను' అని చెప్తే అది 'నేను' కాదు 'నువ్వే'.. 
నువు లేక జీవిస్తే నీరు కూడా నిప్పే 
నీ శ్వాస గాలిలో బ్రతుకున్నాను నేను..!
(నన్ను చూడలేదు నిన్నటి తోటి ..)


నిమిషంగల్ ఒవ్వొండ్రు వరుషంగల్ ఆగుమ్ 
నీ ఎన్నై నీంగిచ్ చెన్-ఱాలే !
వరుషంగల్ ఒవ్వొండ్రు నిమిషంగల్ ఆగుమ్
నీ ఎంతన్ పక్కం నిణ్-ఱాలే !
మెయ్-యాగ నీ ఎన్నై విరుమ్బాద పొదుమ్ 
పొయ్ ఒన్ఱు చొల్ కణ్ణే ఎన్ జీవం వాళుమ్ 
నిజమ్ ఉన్తన్ కాదల్ ఎండ్రాల్!
(ఎన్నై కాణవిల్లైయే నేట్రోడు..)


నిముషాలు ఒకొక్కటి సంవత్సరాలు అవును
నువ్వు నన్ను విడిచి వెళ్తేనే!
సంవత్సరాలు ఒకొక్కటి నిముషాలు అవును
నువ్వు నా పక్కన నిల్చుంటే!
నిజంగా నువు నన్ను ఇష్టపడకపో సరే
అబద్ధం అయినా ఒకటి చెప్పు సఖి నా ప్రాణం నిలుస్తుంది.. 
నిజం నీకు అంత ప్రియమైనది అయితే!
(నన్ను చూడలేదు నిన్నటి తోటి .. )


1: ఈ పాట రాసేప్పటికి వాలి వారి వయసు 66 ఏళ్ళు ఉండటం విశేషం.

అనువాదాలు - అపార్థాలు - 3

పాటలు: కవి వైరముత్తు, తిరువయాఱు తియాగరాజ స్వామిగళ్!

తెలుగు వాళ్ళు పరభాషీయుల దగ్గర పరువు నిలబెట్టుకోవాల్సిన సందర్భంలో చివరి అస్త్రంగా ప్రయోగించేది సాగర సంగమం సినిమా గురించి ప్రస్తావించటం. ఆ చిత్రంలో "తకిట తదిమి తకిట తదిమి తందానా" అనే పాట తమకి అర్థమైందని ఎవరైనా తెలుగు వాళ్ళు తేలిగ్గా చెప్పేస్తే నా కళ్ళు వాళ్ళని skepticalగా చూస్తాయి.

... హృదయలయల జతుల గతుల తిల్లాన .. (ఏ తిల్లానాని వర్ణిస్తున్నాడు కవి?)

... ఏటిలోని అలలవంటి కంటిలోని కలలు కదిపి 
గుండియలను అందియలుగా చేసి .. (చేసి? ఎవరు  చేసి? చేసి ఏం చేసారు?)

.. పలుకు రాగ మధురం నీ బ్రతుకు నాట్య శిఖరం 
సప్తగిరులు గా వెలిసే సుస్వరాల గోపురం ... (ఎవరిని 'నువ్వు' అంటున్నాడు? మనుసునా? ..నిజమేనా?)

.. అలరులు కురియగ నాడెనదే అలకల కులుకుల అలమేల్ మంగ..  (ఉన్నట్టుండి అన్నమాచార్య ప్రస్థావన ఏంటి? యాధృచ్చిక ప్రయోగమా? ఏమైనా కారణం ఉందా?)

నా మట్టుకు నాకు వేటూరి గారు రాసిన పంక్తులు అర్థం చేసుకోవటానికి (పైన పెర్కొన్నటువంటి ప్రశ్నలకి హేతుబద్దమైన సమాధానాలకి రావటానికి) రెండు దశాబ్దల కాలం పైగానే పట్టింది అంటే అబద్ధం లేదు. తెలుగు పాటని తెలుగు వాళ్ళకి అర్థమయ్యే లాగా (ఏ ఇంగ్లీషులోనో) వివరించటంకంటే దురదృష్టం లేదు. ఆ కార్యం నేనైతే తలన పెట్టుకోదలచ లేదు.
అర్థం చేసుకోవాలనుకున్న వాళ్ళు కష్టమైనా అర్థం చేసుకుంటారు.  అర్థమైపోయిందని నటించే వాళ్ళకు, సరిపెట్టుకొనే వాళ్ళకు, అసలు అంత అర్థమైపోవాల్సింది ఏముందని తీసిపారేసే వాళ్ళకు నేను చెప్పేదేమీ లేదు.

చిత్రంలోని ఇతివృతాన్ని బట్టి ఈ పాట - ఒక విఫల నాట్యకళాకారుడు మద్యం త్రాగి ప్రేలాపిస్తున్నట్టుగా ఉండాలి, కాని పదాల్లో లోతైన జీవితానుభం ధ్వనించాలి, భావం వైరాగ్యంతో  నిండి ఉండాలి, గట్టి తత్త్వం వినపడాలి - కాని మద్యం త్రాగి ప్రేలాపిస్తున్నట్టుగా ఉండాలి! అలాంటి మహా కఠినమైన సమస్యని ఈ పాట ద్వారా వేటూరి గారు అద్భుతంగా పూరించారు. దాన్ని అరవనాట తమిళ కవి వైరముత్తు గారు దత్తతు తీసుకొని వేరే విధంగా తీర్చి దిద్దారు. ఒకప్పుడు త్యాగరాజులు వారు తెలుగులో గీతాలు ఆలపిస్తే వాటిని అర్థం చేసుకొని మరి తమిళనాట ఆలపించిన రోజులు కలవు. ఈనాడు తెలుగు పాటని తమిళించటం చాల చాల అరుదైన మాటయిపోయింది. తెలుగునాట శక్తివంతమైన సినిమాలు ఇంకా ఎక్కువ సంఖ్యలో వచ్చుండుంటే వేటూరి గారివి మరిన్ని పాటలని వైరముత్తు లాంటి వాళ్ళు ఎలా దత్తతు తీసుకొని ఉందురో ముచ్చటగా చూసుండే వాళ్ళం. కాని దురదృష్టం -  అరువు తెచ్చుకున్నంత మోతాదులో అప్పివ్వ లేకపోయాము.

వైరముత్తు గారి చేత అనువదింపబడిన వేటూరి మార్కు తెలుగు పాటని మరల తెలుగించి అందిస్తున్నాను. వేటూరి గారి ఉపమానాల complexityలో పది శాతం కూడా వైరముత్తు గారు అందుకోలేదు (అందుకోవాలనుకోలేదో?). సరళికృతం (simplify) చేస్తూనే మాతృకని గౌరవిస్తూ సందర్భానుసారంగా పాటని నడిపించారు.

పల్లవి:
తకిట తదిమి తకిట తదిమి తందానా 

ఇదయ ఒలియిన్ జతియిల్ ఎనదు తిల్లానా 

ఇరుదయమ్ అడిక్కడి ఇరన్దదు ఎన్బేనా?

ఎన్ కదై ఎళుదిడ మరుక్కుదు ఎన్ పేనా!

* (చురుదియుమ్ లయముమ్ ఓన్-ఱు సేర.. ) *

తకిట తదిమి తకిట తదిమి తందానా 

హృదయం చప్పుడుకి జతగా నా తిల్లాన

గుండె మాటిమాటికి (కొట్టుకున్న ప్రతిసారి కొంత)  చనిపోతుందని చెప్పెదనా?

* (శృతిని లయను ఒకటిగా చేర్చి.. ) *

నా కథ రాయటానికి నిరాకరిస్తోంది నా కలం!

చరణం 1:

ఉలగ వాళ్ క్కై నటనం - నీ ఒప్పుక్కొండ పయనం

అదు ముడియంబోదు తొడంగుం - నీ తొడంగుమ్బోదు ముడియుం

భౌతిక జీవితం ఓ నటనం  - నువ్వు ఒపుకొని ప్రారంభించిన పయనం

అది ముగిసినప్పుడు నువ్వు ప్రారంభం అవుదువు - నువ్వు ప్రారంభం అయినప్పుడు అది ముగియును!

మనిదన్ దినముమ్ అలైయిల్ అలైయుమ్ కుమిళి

తెరియుం తెరిన్దుమ్ మనమే కలంగాదిరు నీ.. 

తాలం ఇంగు తప్పవిల్లై

యార్ మీదుం తప్పు ఇల్లై 

కాల్ గల్ పోన పాదై ఎందన్ ఎల్లై!

మనుషుడు నిత్యం అలలో కదిలేటి బుడగ 

తెలిసి తెలిసి మనసా బాధ పడకు నువ్వు!

ఇక్కడ తాలం ఏమి తప్పలేదు.. 

ఎవరి మీద తప్పు లేదు 

కాళ్ళు ఒకప్పుడు పయనించిన మార్గమే (నా గతమే) నాకు హద్దు!

చరణం 2

పళయ కాలం మరందు - నీ పరందదెన్న పిరిందు?

ఇరవుతోరుం అళుదు - ఎన్ ఇరండుం కన్నుం పళుదు!

(మనసా..)

గడిచిన రోజుల్ని (గతాన్ని) మరువు  - నువ్వు పొందునది ఏంటి విరిగిపోయి?

రాత్రి మొత్తం ఏడ్చి - నా కళ్ళైతే బాగు పడ్డాయి! (ఈ జ్ఞానాన్ని తెలుసుకున్నాయి!)

ఇదు ఒరు రగసియ నాడకమే 

అలైగలిల్ కులున్గిడుం ఓడం నానే!

పావం ఉండు బావం ఇల్లై 

వాళ్ క్కై ఓడు కోబం ఇల్లై 

కాదల్ ఎన్నై కాదలిక్క విల్లై! 

ఇది ఒక రహస్య నాటకమే

అలలు కుదిపిన ఓడను నేనే!

ఆలోచనలో పాపం ఏది లేదు.. 

జీవితం నన్ను కోపగించుకోలేదు.. 

ప్రేమ నన్ను ప్రేమించలేదు!

అనువాదాలు - అపార్థాలు - 2

గత టపాలో నేను అరవటం చాల అరిచాను కాని, నా బాధని ఎంత వరకు అర్థమయ్యేలా వ్యక్తప-అరిచాను అనేది తెలీకుండా ఉంది. అందుకనే మరొక సారి ప్రయత్నించ దలచాను.

క్లుప్తంగా చెప్పాలి అంటే, సినిమా సంగీత సాహిత్యాన్ని గురించి ప్రస్తావిస్తూ:

1. భావాన్ని  అశ్వాదించటం కంటే.. వినటానికి బాగుంటే చాలు అన్న ధోరణి తెలుగు ప్రజల్లో బాగా ఇంకిపోయింది అని ఆవేదన వ్యక్తపరిచే ప్రయత్నం చేశాను.

2. జనాల్లో అభిరుచి కరువవటంతో రచయితలూ పైపై మేరుగులున్న సాహిత్యాన్ని బడాయి పదప్రయోగాల ముసుగులో colorful packing చేసి delivery చేస్తున్నారు అని ఆరోపించాను.

3. అటు జనాల్లో, ఇటు రచయితల్లో - సంస్కృత పద ప్రయోగాల (అర్థం కాకపోయినా పర్లేదు చెప్పేది sanskritize చేసి చెప్పు అనే ధోరణి) పట్ల మోజు చాల స్పష్టంగా తెలుస్తూ ఉంటుంది. వాడుక పదాలు, నిత్యజీవితంలోని సామాన్యులు తారస పడే విషయాలతో పాటలు రాయపడటం చాల అరుదు అయిపోతుంది. ప్రస్తుత ధోరణి లెక్కన చుస్తే
"దుడుకు గల నన్నే దొర కొడుకు బ్రోచురా?" 
"కోటి నదులు ధనుష్కోటిలోనుండగ ఏటికి తిరిగెదవే ఓ మనసా?"
అని ఎవరైనా రాస్తారా? రాస్తే దాన్ని జనాలు మరి-మరి వింటారా? అనేది నాకు ప్రశ్నార్థకం. నేను hypercritical గా మాట్లాడుతున్నాను అని ఎవరైనా అంటే, స్వాగతం. నా సందేహం నాది మరి.

4. ఇరండాం ఉలగమ్ అనే తమిళ సినిమాలో ఒక పాటలో వైరముత్తు గారు ఈ విధంగా రాసుకున్నారు:
"నాన్ ఎట్టు దిక్కుం అలైగిరేన్.. నీ ఇల్లై ఎండ్రు పోవద?
అడి పట్ట్రి ఎరియుం కాటులె నాన్ పట్టాంపూచి ఆవదా?"
పదానికి పదం తర్జుమా :
"నేను ఎనిమిది దిక్కులూ తిరుగుతున్నాను.. నువ్వు లేవని వెళ్ళిపోవుటనా?
నిప్పు అంటుకొని రాగిపోతున్న అడవిలో నేను సీతకోకచిలుక అవ్వుటనా?"

నిత్య జీవితంలో మాట్లాడుకొనే భాషతో అద్భుతమైన భావావేశాన్ని వ్యక్త పరిచేటువంటి ఇలాంటి సాహిత్యాన్ని తెలుగులో వింటామా/వింటాన? అనేది ప్రశ్న. (ఎంకి పాటలు విని చాల కాలం ఆ సుబ్బారావు ఎవడో ఏమి చదువుకోని పామరుడు అయుంటాడు అనుకొనేవాడిని. నా తర్ఫీదు అలాంటిది మరి! చదివేస్తే ఉన్న తెలుగు పోవాలని కదా లెక్క మరి? తమిళ నాట విద్యాభ్యాసం చేసినందుకో ఏమో నండూరి సుబ్బారావు గారు సుబ్బారావు అయిపొయినారు!)

5. వినటానికి కూసింత కష్టంగా అనిపించినా కూడా భావానికి ప్రాధాన్యం ఇచ్చి పదాలను తన పాండిత్యంతో ఏరి ఏరి ఎన్నిక చేసి మరీ అద్భుత సాహిత్యాన్ని అందించిన వేటూరి గారిని కొనియాడటం నా ప్రధాన ఉద్దేశ్యం. వీలు చేసుకొని ఈ బ్లాగ్ ఒకసారి చూడమని నా ప్రార్థన: http://jhummandinadam.blogspot.fr/2010/10/blog-post.html. ఆ బ్లాగ్ నుంచి ఒక అనువాదాన్ని కాపీ కొట్టి ఇక్కడ పెడుతున్నాను. వేటూరి గారు అనువాదం చేయటానికి ఎంత శ్రమ తీసుకున్నారో అర్థం చేసుకో గలుగుతారు. వాస్తవానికి branded imported సరుకు అనగానే, రెహమాన్ సంగీతం అనగానే వంకలు వెతక్కుండా చప్పరించగలరు మన తెలుగు వాళ్ళు. అయినా కూడా ఆయన ధర్మాన్ని ఆయన నిర్వర్తించిన తీరుని కొనియడక ఉండలేను.

చిత్రం : విలన్ ౨౦౧౦
గాయకులు : అనురాధా శ్రీరాం, నరేష్ అయ్యర్
సంగీతం : ఏ ఆర్ రహ్మాన్
రచన : వేటూరి

======================================
తమిళ పాట - తెలుగు అనువాదము - తెలుగు పాట:
======================================
కాట్టుచ్ చిఱుక్కి కాట్టుచ్ చిఱుక్కి యార్ కాట్టుచ్ చిఱుక్కి ఇవ?
మళై కొడుప్పాళో? ఇడి ఇడిప్పాళో? మాయమాయ్ పోవాళో?
ఆడవి పోరి అడవిపోరి ఎవరి అడవి పోరి ఇది?
వర్షం ఇస్తుందో? ఉరుములా ఉరుముతుందో? లేక మాయమై పోతుందా? 
కానల చిలక కానల చిలక ఏ కాన చిలక ఇది (విన సొంపుగా ఉన్నది తెలుగు వర్షన్ పల్లవే)
చినుకౌతుందో పిడుగౌతుందో మాయమైపోతుందో 

ఈక్కి మిన్నల్ అడిక్కుదడి  యాత్తే
ఈరక్కొల తుడిక్కుదడి  యాత్తే
పుల్ల మెరుపు మెరిసెనే - అమ్మో
కాలేయం అల్లాడెనులే - అమ్మో
కులుకుమని మెరుపొస్తే - వస్తే (భావం అదే; పదప్రయోగం వేరే)
ఉలికిపడి నేనుంటే - ఉంటే (భావం అదే; పదప్రయోగం వేరే)

నచ్చుమనం మచ్చినియోడు మచ్చినియోడు మరుగుదడి
అవ నెత్తియిల్ వచ్చ పొట్టుల  ఎన్ నెంజాంకుళియే ఒట్టుదే
అవ పార్వైయిల్ ఎలుంబుగ పల్పొడి ఆచ్చే
విషపూరిత మనసు మరదలుతోటి మరదలితోటి సోలుతున్నదిలే
దాని నుదుట పెట్టిన బొట్టులో నా గుండెకాయే అంటుకున్నదిలే
దాని చూపులో ఎముకలు దంతపొడి అయ్యనే (ఇక్కడ వైరముత్తు భావమే గొప్పగా ఉన్నది) 
ఎందుకో చెప్పగరాని తప్పుడు వాంఛ కలిగినదే (కొత్త భావము)
అది పెట్టిన ఎర్రనిబొట్టది, నా గుండెకు గుచ్చుకుపోయెనే  (భావం అదే; పదప్రయోగం వేరే)
కొస చూపుకు ఎముకలు పొడిపొడి ఆయెనే  

యారో ఎవళో యారో ఎవళో యార్ కాట్టుచ్ చిఱుక్కి ఇవ?
మళై కొడుప్పాళో? ఇడి ఇడిప్పాళో? మాయమాయ్ పోవాళో?
ఎవరో ఎవతో ఎవరో ఎవతో  ఎవరి అడవి పోరి ఇది?
వర్షం ఇస్తుందో? ఉరుములా ఉరుముతుందో? లేక మాయమై పోతుందా?
ఏవరో ఎవరో ఈ చిలకెవరో ఎక్కడి చిలక ఇది
చినుకౌతుందో పిడుగౌతుందో మాయమైపోతుందో 

తండై అణింజవ కొండై సరింజదుం అండసరాసరం పోచ్చు
వండు తొడాముగం కండు వనాందరం వాంగుదే పెరుమూచ్చు
అందెలు తొడిగినమగువ కొప్పు జారగ అండబ్రహ్మాండము కూలెను
తుమ్మెదతాకని (పువ్వుపోలిన) ముఖము చూసి వనాంతరం నిట్టూర్చెను 
కాలికి సిరులు గాలికి కురులు కన్నలోకమే సై సై (మిత్రులెవరైనా ఈ లైన్ కి అర్థము చెప్తే బాగుండు)
తుమ్మెదలంటని కమ్మని మోమును కన్న వనాలే హాయ్ హాయ్ (భావం అదే; పదప్రయోగం వేరే)

చరణం 1
ఉచ్చందల వగిడు వళి ఒత్త మనం అలైయుదడి
ఒదట్టువరి పళ్ళత్తుల ఉసిరు విళుందు తవిక్కుదడి
పాళాప్పోన మనసు పసియెడుత్తు కొణ్డ పత్తియత్త ముఱిక్కుదడి
నుదుటి పాపిటదారిలో ఏకాకిలా (నా) మనసు తిరుగుతున్నది
అదరమదతలోని(lip-wrinkle) పల్లములో (నా) ప్రాణం పడి అలమటిస్తున్నది
పాశిన మనసు ఆకలిగొని పూనిన పథ్యాన్ని మరిచెనులే 
పరువాలపాపిటిలో తిరిగాను ఒంటరిగా (భావం అదే; పదప్రయోగం వేరే)
అధరాల కనుమలలో పడికొట్టుకుంటున్నా (భావం అదే; పదప్రయోగం వేరే)
ఎటూపోని మనసు గురిసడలి విరహముతో పొగలినది (కొత్త భావము)

పాఱాంగల్ల సుమందు వళి మఱందు  ఒరు నత్తక్కుట్టి నగరుదడి
కెణ్డక్కాలు సెవప్పుం మూక్కు వనప్పుం  ఎన్నక్ కిఱుక్కును సిరిక్కుదడి
బండరాయిని మోస్తూ దారితప్పి ఒక నత్తపిల్ల పాకుతున్నది
(నీ)పిక్కల ఎఱుపూ ముక్కు సొగసూ నన్ను పిచ్చోడని నువ్వుతున్నాయి 
కొండంతబరువు, గుండె చెరువు ఓ నత్తగుల్ల బతుకు ఇది (వినుచుండగా తెలుగు భావమో ఇంపుగా/గొప్పగా ఉన్నది)
ఎర్రని మడమ ముక్కు సొగసు పిచ్చివాణ్ణిచేసి నవ్వుతున్నవి (వినుచుండగా తెలుగు భావమో ఇంపుగా/గొప్పగా ఉన్నది)

చరణం 2
ఏర్ కిళిచ్చ తడత్తు వళి నీర్ కిళిచ్చు పోవదు పోల్ (Typical వైరముత్తు భావం)
నీ కిళిచ్చ కోట్టు వళి నీళుదడి ఎంపొళప్పు 
నాగలి గీసిన సాలులో నీరు దూసుకెళ్ళినట్టు
నువ్వు గీసిన గీటులో సాగెను నాబ్రతుకు 
నాగేటి సాలులలో సాగేటి నీరనుకో
నీగీటుదాటని నా మనసంత నీదనుకో

ఊరాన్ కాట్టు కనియే ఒన్న నెనచ్చు నెంజు సప్పుక్కొట్టిత్ తుడిక్కుదడి
యాత్తే ఇదు సరియా ఇల్ల తవఱా నెంజిల్ కత్తిచ్ సణ్డై నడక్కుదడి
ఒన్న మున్న నిఱుత్తి ఎన్న నడత్తి కెట్ట విది వందు సిరిక్కుదడి(ఈ లైన్ లు తమిళంలో బావున్నాయి)
పరాయివారి అడవిఫలమా నిన్ను తలచి మది లొట్టెలేసి తపించెనే
అమ్మో ఇది ధర్మమో అధర్మమో తెలియక మదిలో కత్తి యుద్ధము జరిగుతున్నది
నిన్ను ముందునిలిపించి నన్ను (నీవైపు) నడిపించి కుళ్ళిన విధి నవ్వుతున్నది 
పొరుగింటి సొగసు చూసి మనసు కాస్త గట్టు దాటి పోయినది  (భావమూ; ప్రయోగమూ వేరే)
ఓలమ్మొ ఇది తప్పో, లేక ఒప్పో - లోన కత్తిపోరు సాగుతున్నది
నన్ను నిలబెట్టి  విడగొట్టి చెడ్డ విధి వెర్రిగా నవ్వింది. 


6. ఇక పొతే అసలు ఈ గోల అంతా దేనికి అంటారా?
  - పాలు - నీళ్ళని వేరు చేసి చూపించటానికి అంటాను.

7. అది చెయ్యటానికి నేనెవరిని అంటారా?
  - లెంపలేస్కోని.. మళ్ళి ఇంకొక టపా రాస్తాను.

అనువాదాలు - అపార్థాలు - 1

తెలుగు వాళ్ళకో మాట చెప్పాల్సి ఉంది.
మనమంతా చెవి కోసుకొని వినే అరవ సినిమా అనువాద సంగీత సాహిత్యాన్ని గురించి ..
(నేను చెప్తుంది ఆధునిక అరవ సినిమా పాటలే కాదు.. '80, '90 నాటి రాజా గారి సంగీత సాహిత్యం కూడా కలుపుకొనే మాట్లాడుతున్నాను..)
ఆ అనువాద సాహిత్యమంతా వడపోసాక మిగిలిన టీ పొడి లాంటిది! అది చప్పరించుకొనే.. తెలుగుదేశాన జనాలు పరవశులు అవుతుంటారు. దానికి రెండు-మూడు కారణాలు చెప్పుకో వచ్చు.

1. తెలుగు వాళ్ళది విశాల హృదయం. తేలిగ్గా స్పందించే హృదయం. పవిత్ర పసి శునక¹ హృదయం.
లేదా 
2. సాహిత్యంది ఏముంది తొక్క? వినటానికి బాగుంటే చాలదా?

మొదటిదే నిజమైతే చెప్పటానికి ఏం మిగలదు. నా లాంటి వాళ్ళకి జీవనోపాధే ఉండదు!
రెండో విషయం గురించి చాల ఉంది చెప్పేది!

సమస్య తెలుగులో ఉందో .. తెలుగు యొక్క వారసత్వ సాహిత్య సంప్రదాయంలో ఉందో కచ్చితంగా చెప్పలేను..
కాని సరళమైన అతి సులువైన భాషలో మన చుట్టూ ఉన్న ఆకాశమంత విశ్వ పదార్థాన్ని వర్ణించి కవిత్వాత్మకంగా చెప్పటంలో ఆధునిక తెలుగు సాహిత్యం విఫలమవుతుంది అంటున్నాను. ప్రజలకి అర్థం కాని పదజాలం వాడితే అది ఉన్నతమైన సాహిత్యం అనట్టు ఒక మూస దోరణి ప్రజల్లోకి పాకిపోయింది. విరివిగా సంస్కృత పదాలు ప్రయోగం చేయటం గోప్పన్నట్టు .. 'ఇంత వరకు వినని పదాలు పాటల్లో వినరాదు' అన్న భావన జనాల్లో ఎలానో లా స్థిర పడిపోయిందేమో అనుకుంటాను.

వేటూరి గారు "రావణన్" సినిమా పాటల్ని తెలుగిస్తూ
'కుళ్ళు పుడితే.. కుళ్ళ పొడిచేయి 
వేరుపడితే వేళ్ళు విరిచేయి 
నిన్న వరకు మీది చట్టం నేటి నుంచి మాదే చట్టం.. '
అని ఒక పాట పల్లవిని ప్రారంభించారు. ఆ పల్లవి రెండు పదాలు వినేసరికే మా బంధువు ఒకాయన "ఎవరు బాబు lyricsuu కూని చేస్తున్నాడు!" అనేసారు.





తమిళ మూలంలో కవి-రాజు వైరముత్తు² గారు ఈ పాటని
'కోడు పోట్టాల్ (గీత గీస్తే..) కొన్ను పోడు (చంపి వేసేయి..)
వేలి పోట్టాల్ (కంచె వేస్తే..) వెట్టి పోడు (నరికేసేయి..)
నేత్తు వరైక్కుం ఉంగళ్ చట్టం, ఇనైక్కి ఇరుందు ఎంగళ్ చట్టం..'
అని రాసుకొని గౌరవింపబడ్డారు.

నా ఉద్దేశ్యంలో వేటూరి గారు చేసిన అనువాదం చాల చక్కనైనది. వేటూరి గారు చాదస్తం కొద్ది సరళ (వాడుక) పదాలని ఉపయోగించి మాట పడాల్సి వచ్చింది.
అల కాకుండా ఇదే పాటని
' కక్ష వలపు.. హృదయ జ్వాల..
రక్తపు మడుగు.. నరాల డోల.. 
పాడెను హృదయం విచిత్ర రాగం, పౌరుష తాలం సముద్ర మార్గం!!'
అని ఏ మాత్రం అర్థం పర్థం లేకుండా నోటి కొచ్చిన ప్రాసలు కలుపుకుంటూ బాగా అలవాటున్న బడాయి పదాలు వాడేస్కుంటూ పాట సాగితే తెలుగు వాళ్ళు మైమరిచిపోయి విని ఉండేవారేమో అని  నా అభిప్రాయం! పైపై మెరుగులుకే వసమై పోకుండా భావాల లోతుల్ని ఆస్వాదించే స్థాయి సంగీత అభిమానుల సంఖ్య తెలుగు దేశాన - జన సామాన్యాన చిన్నదావుతుందేమో  అనిపిస్తుంది. వాడుక భాషని సంగీతంలో వాడరు. ఎవరైనా ప్రయత్నిస్తే వెకిలిగా గేలి చేస్తారు. ఒకప్పటి సముద్రాల రాఘవాచార్యులు, శ్రీశ్రీ , ఆత్రేయ, ఆరుద్ర వంటి వారికి భోజనం పెట్టిన వాళ్ళ సంతతేనా ఈ తరం తెలుగు జాతి? అని ఎవరికీ వినపడకుండా నాలో నేను ప్రశ్నించుకుంటుంటాను. బ్రాహ్మణ కులంలో పుడితేనో, లేక కార్పొరేట్-ఇంగిలీసు రాకపోతేనో గాని తెలుగులో ఒక వాక్యం కూడా రాయకుండానే, నాణ్యమైన సాహిత్యం చదవకుండానే .. జీవితం కానిచ్చేయటమే ఈ దుస్థితికి హేతువేమో? సమకాలిన తమిళ సాహిత్య కారుల్లో చాల మంది non-brahminic పరంపర నుంచి వచ్చిన వాళ్ళన్న విషయం గమనార్హం. ఎలా వచ్చి అంటుకుందో తెలియదు కాని.. చెప్పేది బూతైన సంస్కృత శ్లోకంగా చెప్పితే దైవ వాక్కు అనుకోని లెంపలు వేసుకొనే, submissive attitude తెలుగు వాళ్ళ మెదళ్ళకు బాగా పాకిపోయింది అనుకుంటూ ఉంటాను. ఈ తరం కార్పొరేట్ యువతకి ఆ సంస్కృతం స్థానే ఇంగిలీసు వచ్చి దాపరించింది.

సినిమా అనువాదాలు చేసే సదరు తెలుగు రచయితకి ఎదురయ్యే ప్రథాన సమస్య మూతుల మాచింగ్ (lip-sync)!
నిజానికి తమిళ భాషలో మాదిరిగానే వాడుక పదాలు వాడుతూ అనువాదం సాగిస్తే మూతులు సమస్య పెద్దగా ఉండకపోవచ్చు. (దానికీ పాండిత్యం కావాలి, నేను వాగినంత సులువు కాదు, ఒప్పుకుంటాను.) కాని ఇక్కడే రెండో సమస్య ఆవిర్భవిస్తుంది. అదే ఇందాక చెప్పుకున్న బడాయి పదాల ప్రయోగం. వేటూరి గారు దీన్ని పెద్దగా లెక్క చేయలేదు అనిపిస్తుంది. కాని మిగతా రచయితలు ఈ బడాయి పదాలకోసం - మూతుల కోసం ప్రకులాడి పాట యొక్క భావాన్ని పాపం బొజ్జన పెట్టు కుంటుంటారు.

అవును.. తింటుంది పక్కింటి భోజనమే కాబట్టి వంకలు పెట్టలేము. మరి మనింటి భోజనం గబ్బు కొడుతుంటే ఏం చేసేది? "బడాయి పదాలు ఉంటేనే దేన్నైనా కవిత్వంగా - సంగీత పదార్థంగా పరిగణించాలి" అన్న భావన చాల దురదృష్టకరం. ఇది అనువాద సాహిత్యంలోనే గాక సొంతింటి సాహిత్యంలో కూడా ఘోచారిస్తూనే ఉంటుంది. అయితే తమిళ రచయితలు దీనికి పూర్తి వ్యతిరేక ధోరణి ప్రదర్శిస్తుంటారు. భాషని ఎంత వీలైతే అంత సామాన్యం - సరళికృతం చేసేసి, భావాన్ని, ఆవేశాన్ని ఆకాశానికి ఎత్తగలిగే ప్రక్రియలు అనేకం అరవ సినిమా సంగీత సాహిత్యంలో కనిపిస్తుంటాయి. నాకు తోచిన ప్రతిసారి అలాంటి ఒక గీతాన్ని తెలుగించి పోస్ట్ చేస్తాను.

---------------------------------------------------------------------------------------------------

మచ్చుక్కి కవి 'వాలి' గారు రాసిన "ఉన్నై నినచెన్.." పాటని తెలుగులోకి పదానికి పదం అనువదిస్తున్నాను. దాన్ని తెలుగు సినిమాలోని అనువాదంతో తరువాత విని పోల్చుకోండి.
'అపూర్వ సగోదరగల్' సినిమాలో ఈ పాట ఇతివృత్తం తెలియని వాళ్ళకి టూకీగా: అప్పూ అని పిలువబడే ఒక మరుగోజ్జు  యువకుడు ..ఒక యువతి తనపై చూపిన చనువుని ప్రేమగా అపార్థం చేసుకుంటాడు. కాని ఆ అపార్థం ఎంత అవివేకమైనదో  తనకు తానుగా  తెలుసుకున్న పిమ్మట కలిగిన మనో వ్యధని పాట రూపంలో  వ్యక్తపరుస్తాడు. తన జ్ఞానంతో తాను సంభాషణ చేస్తునట్టుగా పాట కొనసాగుతుంది. 

Pallavi:

Unnai ninaichen paattu padichen, thanggame, nyaana thanggame, 
Ennai ninaichen naanum sirichen, thanggame, nyaana thanggame, 

నిన్ను తలుచుకొని పాట పాడాను, జ్ఞానమా!
నన్ను తలుచుకొని నవ్వుకున్న, జ్ఞానమా!

Antha vaanam azhutha-than, intha bhoomiye sirikkum, 
Vaanampol sila pear, sontha vaazhkaiyum irukkum, 
Unarthaen naan, 

ఆ ఆకాశం ఏడిస్తేనే ఈ భూమి నవ్వుతుంది, 
జీవితంలో కొందరి పాత్ర ఆకాశం లాంటిదై ఉంటుంది!
తెలుసుకున్నాను నేను!

Charanam 1

Aasai vanthu ennai aatti vaitha paavam, 
Matravarai naan yen kutram sole vendum, 
Kottum mazhai kaalam uppu virka poanen, 
Kaatradikkum nearam, maavu vitka poanen, 
Thappu kanakkai pottu thavitthen thanggame, nyaana thanggame, 
Patta piragey bhuthi thelinthen thanggame, nyaana thanggame, 
Nalam purinthai enakku, nandri uraipen unakku, 
Naanthaaan………. 

ఆశ వచ్చి నన్ను కుదిపేసిన పాపానికి,
మిగతా వాళ్ళ మీద ఎందుకు కుట్ర మోపాలి?
వర్షం కురుస్తున్న రోజు ఉప్పు అమ్మాలని చూసాను.. 
గాలి వీస్తున్న సమయం చూసి పిండి అమ్మబోయాను. 
తప్పు లెక్క వేసుకున్నాను జ్ఞానమా.. 
పడిన తరువాత బుద్ధి తెలుసుకున్నాను జ్ఞానమా.. 
మంచిగా అర్థమయావు నాకు, ధన్యుణ్ణి నీకు .. 
నేనే!

Charanam 2

Kan irandil naanthaan, kaathal ennum kottai, 
Katti vaithu paarthen atthanaiyum ottai, 
Ullabadi yoagam, ullavarku naalum, 
Natta vithaiyavum, nallamaram agum, 
Aadum varaikkum aadi iruppom thanggame, nyaana thanggame, 
Aatam mudinthal oattam eduppom thanggame, nyaana thanggame, 
Nalam purinthai enakku, nandri uraipen unakku, 
Naanthaaan………. 

రెండు కళ్ళలో నేనే, ప్రేమ అనే కోటని 
కట్టి పెట్టాను. తీరా చూసాను కదా.. మొత్తం అన్ని కన్నాలే!
అదృష్టం ఉన్న వాళ్ళకే ఎప్పుడూ 
నాటిన విత్తనం, మంచి చెట్టు అవుతుంది.
ఆడే వరకు ఆడుతూ ఉంటాము జ్ఞానమా.. 
ఆట అయిపోయిందా.. ఇంక పరుగులు తీస్తాము జ్ఞానమా,
మంచిగా అర్థమయావు నాకు, ధన్యుణ్ణి నీకు .. 
నేనే!

బాలు స్వరానికి, రాజా సంగీతానికి వసమైపోకుండా వింటే ఈ తెలుగు పాటలో భావం మాతృకతో సంబంధం లేకుండా ఎటెటో వెళ్ళిపోతుంది. పాట ఆద్యంతం clichés తోనే కొనసాగటం గమనిస్తారు. పేలవమైన అనువాదం అయినప్పటికీ (ప్రాసలతో + శ్రమ కలిగించని cliché పదాలతో) వినటానికి  బాగున్న కారణంగా తెలుగు వాళ్ళు మైమరిచిపోతారు.





1: దయచేసి శునకాల పట్ల తక్కువ భావంతో వాక్యాన్ని చదవకండి. 
2: వైరముత్తు గారి గురించి, ఆయన సాహిత్యం పట్ల నాకున్న వ్యామోహం గురించి మరొకసారి తీరుబడిగా చర్చిస్తాను.